Msemo wa Wamarekani wa asili unatuambia, “Chochote utakachofanya, angalia kitawaathiri vipi vizazi vinne vijavyo.” Huu ni mwongozo muhimu katika kufanya maamuzi, iwe tunapojihusisha na kilimo, ujenzi wa nyumba au barabara.
Elimu bora inatufundisha kufikiria kwa undani kuhusu athari za matendo yetu kwa vizazi vijavyo.
Maono haya yanaonekana katika tafakari yetu ya sasa, inayoonyesha umuhimu wa hekima na busara katika elimu.
Elimu inapaswa kutufundisha jinsi matendo yetu ya sasa yataathiri jamii yetu miaka 100 au 200 ijayo, huku tukitambua uhusiano wetu wa karibu na vizazi vijavyo.
Katika historia ya elimu ya Tanzania, kuna mkazo mkubwa kwenye kukariri maarifa zaidi ya kuinua ufaulu katika mtihani, lakini mara nyingi, hekima na busara hazipewi kipaumbele.
Nimeweza kuona tofauti kubwa kati ya aina hii ya elimu na ile inayolenga kuwajenga wanafunzi kuwa na hekima.
Elimu yetu ya sasa, hata pamoja na mabadiliko katika mitaala, bado haina misingi imara ya kuwajenga wanafunzi wenye busara na hekima.
Mtaalamu wa elimu anasema kuwa wanafunzi wanapaswa kuonyeshwa uhusiano wa karibu kati yao na mwingine, pamoja na mazingira yao na jamii nyingine, ili kuendeleza hekima ya kweli.
Busara inahitaji uelewa wa uhusiano wetu na mazingira yetu, na jinsi binadamu wanavyohusiana. Hii ni muhimu zaidi katika kueleza muunganiko wa kihisia na kiroho kati ya watu.
Katika muktadha huu, hekima inaeleweka kama kuwa na maono ya ndani, unyenyekevu, na upendo – si tu kukusanya maarifa.
Jamii yenye hekima ni ile inayoweza kuona zaidi ya kile kinachoonekana na kuhisi ushawishi wa mambo yasiyoonekana mara moja.
Wakati viongozi wanapofanya maamuzi, wanapaswa kuzingatia athari za muda mrefu kwa jamii badala ya faida za papo hapo.
Utu wa mtu unaonekana katika jinsi anavyowajali wengine, hasa wale walio katika hali ngumu. Tunahitaji kutathmini utu wa jamii zetu kwa hiyo viwango.
Watu kama Mama Teresa na Nelson Mandela ni mfano bora wa watu waliokuwa na hekima na busara, wakithibitisha umuhimu wa kuwa na upendo na kutoa msaada kwa wengine.
Mtu mwenye hekima anaelewa uhusiano wake na dunia inayomzunguka, akitambua kuwa ni sehemu muhimu ya maisha yake.
Ni muhimu kuhakikisha kuwa wahitimu wetu wanakuwa na busara hii ili kukabiliana na changamoto za mabadiliko ya tabia nchi na mazingira mengine yanayowakabili.