Geita. Mgogoro kuhusu fedha za uwajibikaji wa Kampuni kwa Jamii (CSR) umeibuka katika kikao cha Ushauri cha Mkoa wa Geita, ulisababisha Mkuu wa Mkoa wa Geita, Martine Shigella, kuwatoa nje watumishi watatu wa Kampuni ya Uchimbaji Madini ya Geita (GGML).
Mbio za mgogoro huu zinahusiana na Sh9.2 bilioni ambazo GGML inatarajia kutoa mwaka 2024 kwa ajili ya utekelezaji wa miradi ya maendeleo, fedha ambazo hadi sasa hazijatolewa.
Katika kikao hicho, Meneja Mwandamizi wa GGML kitengo cha uendelezaji, Gilbert Moria, alieleza kuwa kampuni hiyo iliwasilisha mpango wa Manispaa ya Geita na Halmashauri ya Wilaya ya Geita mwezi Februari 2024, na kibali kilitolewa mwishoni mwa Novemba 2024.
Moria aliongeza kuwa hali ilikuwa ngumu kwa kampuni kutekeleza mpango huo ndani ya muda wa mwezi mmoja, na Tume ya Madini iliwandishi barua ikitaka mpango wa mwaka 2025, ambapo kampuni ilipanga kutumia mpango wa 2024 kwa mwaka 2025. Mpango wa Wilaya ya Geita bado haujapitishwa.
Mwanasheria wa GGML, David Nzaligo, alidai kuwa mpango huo ulicheleweshwa na halmashauri, jambo lililosababisha hasira kwa Mkuu wa Mkoa na kuamuru watumishi waondoke.
“Msilete mchezo, hakuna biashara ya ujanjaunja. Sh9 bilioni za wananchi mnataka kuzichukua hivi hivi. Tokeni muendelee na kazi zenu, siku mkizirudisha ndio mtakuja hapa kutengeneza utaratibu wenu,” alisema Shigella.
Shigella aliendelea kusema, “Hivi tusipowapa ‘sapot’ yetu, mtafanya kazi hapa mgodini? Wananchi wanaosubiri maendeleo, ninyi mnakaa kwenye bodi mnasema halmashauri imechelewa. Tokeni mpaka mtuletee fedha, ndio mtakanyaga ofisi hii.”
Makamu wa Rais wa kampuni husika alisema kuwa, kwa mujibu wa Sheria ya madini ya mwaka 2010, Kifungu cha 105, kampuni zinazomiliki leseni za uchimbaji zina wajibu wa kuandaa mpango wa wajibu kwa jamii (CSR).
Amesema mpango huo unapaswa kuzingatia mahitaji ya kiuchumi, kimazingira, na tamaduni za jamii husika, na unapaswa kuwasilishwa kwa Halmashauri ili kuridhiwa.
GGML iliwasilisha mpango wake wa CSR kwa Halmashauri za Wilaya na Mji Februari 2024, lakini haukuridhiwa hadi Novemba 2024.
Mbunge wa Chato, Merdad Kalemani, alisema kuwa CSR ni takwa la kisheria na inapaswa kulipwa kila mwaka. Mbunge wa Geita Mjini, Costantine Kanyasu, alionyesha wasiwasi kuhusu kutolewa kwa fedha hizo, akisisitiza gharama zinazohusiana na utekelezaji wa miradi.
Mkuu wa Wilaya ya Geita, Hashim Komba, alisema kuwa changamoto kubwa katika utekelezaji wa miradi ya CSR ni kucheleweshwa kwa maamuzi, huku akidai kuwa GGML ina gharama kubwa za utekelezaji tofauti na zile za Serikali.