Dar es Salaam. Pato la mtu mmoja nchini limeongezeka hadi kufikia wastani wa Sh3.055 milioni mwaka 2023, kwa mujibu wa ripoti ya Benki Kuu ya Tanzania (BoT) ya mwaka 2023/2024.
Ongezeko hili linashuhudia ukuaji wa miaka saba mfululizo kutoka Sh2.32 milioni mwaka 2017. Ukuaji huu unaambatana na kuongezeka kwa pato la Taifa (GDP), ambalo lilifikia Sh188.58 trilioni mwaka 2023 kutoka Sh118.74 trilioni, kwa thamani halisi.
Uchambuzi unaonesha kuwa shughuli za kiuchumi zilichangia Sh175.78 trilioni katika pato la Taifa, ongezeko kutoka Sh108.95 trilioni mwaka 2017. Kiasi cha Sh12.8 trilioni kilitokana na kodi zilizotozwa kwenye bidhaa mbalimbali. Ukuaji wa GDP kwa mtu mmoja katika Tanzania Bara ni wa chini kidogo ukilinganishwa na Sh3.11 milioni kwa wakazi wa Zanzibar, ambao pia waliongezeka kutoka Sh2.3 milioni mwaka 2018.
Uchangiaji wa shughuli mbalimbali katika GDP inaonesha kuwa huduma zilichangia Sh69.81 trilioni, ikiwa na biashara za jumla na rejareja zikichangia Sh15.6 trilioni, huku sekta ya usafiri na uhifadhi ikichangia Sh13.5 trilioni. Sekta ya ujenzi ilichangia Sh55.9 trilioni, ambapo shughuli za ujenzi pekee zilichangia Sh24.9 trilioni.
Kilimo, uwindaji, na misitu vilitoa Sh49.97 trilioni, huku mazao yakichangia zaidi ya Sh30.37 trilioni. Mtaalamu wa biashara na uchumi amesema kuwa uchumi unavyokua, pato la mtu linaweza kuongezeka; hata hivyo, inategemea sekta zinazochochea ukuaji huo na jinsi zinavyomgusa Mtanzania mmoja mmoja.
Wakati ukuaji wa pato la mtu ukiendelea, wananchi wamesema hali zao za maisha bado ni duni. Wananchi wamesisitiza kuwa kuongezeka kwa pato hakuhakikishi kuwa wote wanapata mabadiliko chanya katika maisha yao.
Gavana wa BoT, Emmanuel Tutuba, alitangaza kuwa mwaka 2025, ukuaji wa uchumi wa Tanzania Bara na Zanzibar unatarajiwa kukua kwa asilimia 6 na 6.8 mtawalia, ukichangiwa na uzalishaji wa kilimo, miradi ya ujenzi, na maboresho katika usafirishaji. Ukuaji huu unatarajiwa kuendelea kuboreka, huku mwaka 2024 ukitarajiwa kuwa na ukuaji wa asilimia 5.4 katika nusu ya mwaka, na asilimia 5.7 katika robo ya nne.
