Dar es Salaam. Uuzaji wa malighafi ya kahawa umesababisha bara la Afrika kupoteza fursa kubwa ya kupata mapato, huku ikitumia fedha nyingi kuagiza kahawa iliyosindikwa.
Kulingana na takwimu, nchi za Afrika hufanya mauzo ya kahawa nje ya bara yakifikia wastani wa dola bilioni 2.5 (Sh6.4 trilioni) kwa mwaka, ilhali soko la dunia linaweza kutoa mpaka dola bilioni 500. Haya yameelezwa na waziri wa kilimo wakati wa mkutano wa nchi 25 zinazozalisha kahawa, ukiangazia njia za kuboresha sekta hii.
Katika mkutano huo, fursa za ushirikishwaji wa vijana katika sekta ya kahawa zimejadiliwa. Waziri Bashe alibainisha kwamba asilimia 90 ya kahawa ya Afrika inasafirishwa kama malighafi, hivyo thamani yake inakuwa kubwa zaidi inaposindikwa nje ya bara.
Bashe alisema, “Hii inaonyesha kuwa Afrika inanufaika kwa kiasi kidogo sana katika mnyororo wa thamani wa kahawa, huku sehemu yenye faida kubwa ikiwa ni usindikaji.” Hali hii inakwamisha mapato na kuondoa nafasi za ajira kwa wakazi wa Afrika.
Alisema wauzaji wadogo wanakabiliwa na hasara kwani wanauza kahawa kwa dola 4 hadi 7 (Sh10,317 hadi Sh18,054) kwa kilo, wakati ununuzi wa kahawa iliyosindikwa unafikia dola 15 hadi 20 (Sh38,680 hadi Sh51,000) kwa kilo.
Waziri Bashe alisisitiza umuhimu wa kuwekeza katika viwanda vya usindikaji wa kahawa ili kuhakikisha wakulima wa ndani wanapata manufaa zaidi. Aidha, alisema Afrika inatakiwa kuongeza uzalishaji kufikia asilimia 20 ya soko la dunia ifikapo mwaka 2030.
Katika kuboresha hali hiyo, Bashe alionya juu ya kutegemea misaada ya kigeni na badala yake akataka nchi za Afrika kushirikiana kujadili masuala ya biashara kwa pamoja.
Mkutano huu ni muhimu kwa sababu unalenga kuongeza ushirikiano katika uzalishaji wa kahawa na kukuza uchumi wa ndani. Kiongozi huyo alisisitiza umuhimu wa kuhamasisha usindikaji wa ndani wa kahawa ili kuifanya kuwa sehemu ya utamaduni wa Kiafrika.
Waziri Bashe aliongeza kuwa kuna haja ya kushughulikia changamoto zinazowafanya vijana kukosa mvuto katika kilimo cha kahawa, huku akibainisha kuwa, Afrika ina kiasi kizuri cha ardhi na rasilimali za kutosha.
Kwa upande mwingine, Tanzania imeanzisha mradi wa kuuza kahawa mitaani kupitia migahawa inayotembea, chini ya programu ya Jenga Kesho iliyo Bora (BBT), ili kuwasaidia vijana kuingia katika sekta hii.
Mkurugenzi wa Bodi ya Kahawa Tanzania, Primus Kimaryo, alisisitiza umuhimu wa vitega uchumi vya ndani na kuimarisha biashara ya kahawa katika nchi za Afrika ili kuinua nafasi ya bara hili katika soko la kimataifa.