Dodoma. Waziri wa Kilimo, Hussein Bashe, ametoa saa 24 kwa wazalishaji wa mbegu nchini kuwasilisha gharama za uzalishaji wa mbegu kwenye Taasisi ya Uthibitishaji wa Ubora wa Mbegu Tanzania (TOSCI). Wazalishaji watakaoshindwa kutekeleza agizo hili watafutiwa kibali cha kuzalisha mbegu.
Waziri Bashe alimtaka Mkurugenzi Mtendaji wa TOSCI, Patrick Ngwediagi, kuhakikisha wazalishaji hao wanatekeleza agizo hili, akisisitiza kuwa atapoteza nafasi yake endapo hivyo havitafanyika. Kauli hii ilitolewa Jumanne, Desemba 17, 2024, jijini Dodoma, katika mkutano na wazalishaji wa mbegu na mbolea nchini kujadili mfumo wa kuuza mbegu kwa ruzuku kwa wakulima.
Bashe alieleza kuwa kukosekana kwa taarifa za gharama za uzalishaji wa mbegu kwenye TOSCI kunasababisha wazalishaji kununua mbegu kwa bei kubwa, hali inayoathiri wakulima. Alibainisha kuwa mbegu za mahindi zikiuzwa kwa kiwango cha Sh25,000 kwa kilo mbili, jambo ambalo linahitaji marekebisho.
"Wangapi wamepeleka gharama za uzalishaji wa mbegu TOSCI? Huu ni wito wa dharura. Kila mzalishaji anapaswa kuwasilisha gharama hizi ndani ya saa 24. Atakayekosa, leseni yake itafutwa. Mkurugenzi, tafadhali hakikisha wanatekeleza agizo hili," alisema Bashe.
Aidha, alisisitiza umuhimu wa Serikali kujua gharama halisi za uzalishaji wa mbegu ili kuwezesha wakulima kunufaika na bei zinazowafaa. Waziri Bashe pia alihimiza wakulima kutumia mfumo wa kidijitali katika kuuza mbegu zao ili kupunguza ongezeko la wauzaji wa mbegu bandia.
Katika kikao hicho, wakulima walilalamikia mfumo wa kidijitali wa kuuza mbegu kwa ruzuku, wakisema kuwa wengi wao hawajasajiliwa, na kuomba Serikali ruhusu biashara ya pembejeo nje ya mfumo. Anastasya Bwire aliiomba Serikali kuweka bei elekezi ya mbegu ili kusaidia wakulima kupata ulinzi wa kisheria dhidi ya wauzaji wa mbegu kwa bei kubwa.
Ngwediagi alifafanua kwamba hadi sasa, wakulima milioni 4.14 wamesajiliwa kwenye mfumo, na idadi ya mawakala wa kilimo imeongezeka kutoka 1,703 mwaka 2023 hadi 2,877 mwaka huu.